Rynek pracy, a zmiany klimatyczne

Unijne regulacje zobowiązują firmy do wprowadzenia znaczących zmian w coraz szybszym tempie, zapisy wpłyną szczególnie na zatrudnienie w branżach emitujących duże ilości gazów cieplarnianych. W Dzień Ziemi warto przypomnieć o tym, że walka o lepszy klimat przenika każdą sferę życia. Jak wpływa na rynek pracy? Tłumaczą eksperci z Grafton Recruitment.

– Europejski Zielony Ład niesie ze sobą konieczność wprowadzenia wielu zmian, w tym w zakresie tworzenia nowych, bardziej zrównoważonych ekologicznie miejsc pracy. Choć nie sposób jeszcze jednoznacznie i dokładnie określić skali tych zmian, można się spodziewać, że „zielone miejsca pracy” będą klasyfikowane ze względu na sektor, wpływ na środowisko czy metody produkcji – wyjaśnia Danuta Protasewicz, Regional Manager w Grafton Recruitment.

Jak klimat wpływa na miejsca pracy?

Do 2030 roku nastąpią istotne zmiany na rynku pracy. Jak wynika z analizy Konfederacji Lewiatan, transformacja będzie dotyczyć nie tylko branży energetycznej, ale także wszystkich sektorów korzystających z tradycyjnych źródeł energii. Zmniejszenie liczby miejsc pracy będzie szczególnie widoczne w branżach emitujących duże ilości gazów cieplarnianych, spadek zatrudnienia jest przewidywany w tradycyjnych sektorach energetycznych - z prognoz wynika, że tylko w obszarze górnictwa i wydobycia, liczba zatrudnionych zmniejszy się o 87 tysięcy.

Jednocześnie z danych PARP wynika, że w ramach czekającej nas transformacji energetycznej do 2030 roku powstanie około 300 tys. nowych miejsc pracy. W przemyśle przetwórczym przewiduje się wzrost liczby pracujących o około 50 tysięcy, co stanowi wzrost o 1,6% w porównaniu z 2021 r. Z kolei w sektorze budowlanym spodziewana jest stabilizacja poziomu zatrudnienia na poziomie 1,2-1,25 mln. Co ciekawe, w transporcie i magazynowaniu liczba pracujących ma zwiększyć się o niemal 116 tys., co przekłada się na wzrost o prawie 11%.

Polska ma wiele do nadrobienia 

Wyzwania ekologiczne znajdują odzwierciedlenie również w europejskich inwestycjach. Jak wynika z raportu PwC „The Net Zero Future 50”, inwestycje w technologie klimatyczne w Europie Środkowo-Wschodniej wzrosły z 10,6 mln USD w 2013 r. do 398 mln USD w 2020 r. i ponad 502 mln USD tylko w I połowie 2021 r. Jednocześnie, według autorów raportu, chociaż polska gospodarka jest największa w regionie, w latach 2013 a 2021 pozyskała jedynie 4,65% całkowitego finansowania zielonych technologii. Dla porównania start-upy z Estonii i Litwy osiągnęły wynik na poziomie 74,8%. Do najbardziej aktywnych ośrodków inwestycyjnych w zakresie technologii klimatycznych w regionie należą Tallinn (Estonia), Wilno (Litwa) i Sveta Nedelja (Chorwacja).

Zważywszy na to, że polska gospodarka jest oparta na paliwach kopalnych (72,4% energii pozyskanej w 2021 roku w Polsce pochodziło z węgla kamiennego), perspektywa zmiany i pozyskiwania zielonej energii wciąż wydaje się być ryzykowna.

Dlaczego jest to problem?

– Europejski Zielony Ład to zbiór reform, który ma na celu zahamowanie zmian klimatycznych. Zgodnie z jego postanowieniami do 2050 roku kraje członkowskie mają stać się neutralne dla środowiska, nie powodując jego dalszej degradacji. Nowe regulacje będą dotyczyć praktycznie każdej znanej nam branży, na czele z produkcyjną – komentuje Katrzyna Kloc-Pawlik, ekspert ds. rekrutacji w Grafton Recruitment.

Climate quitters – pracownicy zmieniają pracę na bardziej eko

Zmiany oznaczają m.in., że w miejsce jednych zawodów pojawią się inne. Osoby dziś pracujące przy produkcji silników spalinowych znajdą zatrudnienie np. przy produkcji ogniw do samochodów elektrycznych, a zatrudnieni w branżach odpowiedzialnych za lwią część emisji gazów cieplarnianych będą mogli szukać nowej zawodowej drogi przy zielonych technologiach.

Czym są „zielone miejsca pracy”? Jak tłumaczy ekspertka rynku pracy:

– Zielone miejsca pracy to te, które przyczyniają się do zachowania lub przywrócenia stanu środowiska, niezależnie od tego, czy występują w tradycyjnych, czy rozwijających się „zielonych” sektorach. Są one związane z działaniami, które wpływają pozytywnie na zwiększanie efektywności energetycznej i surowcowej, ograniczanie emisji gazów cieplarnianych, minimalizację odpadów i zanieczyszczeń, ochronę i odtwarzanie ekosystemów oraz wspieranie adaptacji do skutków zmian klimatu – mówi Danuta Protasewicz, Regional Manager w Grafton Recruitment.

Nie wszyscy będą jednak zmuszeni do rezygnacji z dotychczasowego zawodowego profilu – niektórzy zdecydują się na to ze względu na swoje przekonania. Mowa o osobach określanych mianem „climate quitters”, które już teraz potrafią złożyć wypowiedzenie lub odrzucić oferty pracy ze względu na niezgodność wartości środowiskowych firm z ich podejściem do ekologii. Ten trend napędzają głównie młodzi ludzie, w szczególności millenialsi i pokolenie Z, którzy coraz częściej podejmują decyzje zatrudnienia oparte na swoich przekonaniach dotyczących zrównoważonego rozwoju.

Ich wpływ na rynek pracy jest znaczący. Firmy, które nie przywiązują wagi do zobowiązań środowiskowych, wkrótce mogą mieć trudności z pozyskaniem i utrzymaniem talentów. Młodzi pracownicy są gotowi opuścić swoje miejsca pracy lub odrzucić oferty zatrudnienia, jeśli firma nie spełnia ich oczekiwań dotyczących działań na rzecz środowiska.

Klimat a misja, wizja i wartości firmy

Komunikacja misji, wizji i wartości firmy w kontekście zmian klimatycznych powoli staje się filarem employer brandingu nieodległej przyszłości. ESG (Environmental, Social, Governance), czyli punktacja społecznej odpowiedzialności biznesu może stać się czynnikiem, na podstawie którego kandydaci, zwłaszcza przedstawiciele młodszego pokolenia (według Pew Research Center w USA 55% osób w wieku 25-34 ceni sobie zobowiązania ESG) będą podejmowali decyzję o aplikacji do firmy.

Ten czynnik może stać się EVP (Employee Value Proposition), czyli propozycją wartości dla pracownika, która wyróżnia organizację na rynku pracy. Podkreślanie, jak firma przyczynia się do ochrony środowiska i jakie korzyści płyną z tego dla zatrudnionych, może przyciągnąć talenty zainteresowane zrównoważonym rozwojem.

– Obserwujemy coraz większe zaangażowanie firm w tworzenie zielonych miejsc pracy oraz wdrażanie strategii zrównoważonego rozwoju. Jest to wyraźna odpowiedź na rosnące oczekiwania społeczne oraz regulacje dotyczące ochrony środowiska. Naszym celem jest znalezienie najlepszych talentów, które nie tylko sprostają wymaganiom dzisiejszego rynku pracy, ale także przyczynią się do budowy bardziej zrównoważonej przyszłości – wyjaśnia Katarzyna Kloc-Pawlik, ekspert ds. rekrutacji w Grafton Recruitment.

Grafika Adobe Stock, doidam10